Στην κάλπη χωρίς... ψευδαισθήσεις

Της Μαριλιας Παπαθανασιου «Υψηλής τάσης». Με αυτή τη φράση χαρακτήρισε στον πρωτοσέλιδο τίτλο της η γαλλική συντηρητική εφημερίδα Le Figaro την τηλεοπτική αναμέτρηση μεταξύ του δεξιού προέδρου Νικολά Σαρκοζί και του σοσιαλιστή υποψηφίου Φρανσουά Ολάντ, που διεκδικούν σήμερα την προεδρία της Γαλλίας. Δεν είναι τυχαίο που η συντηρητική εφημερίδα απέφυγε επιμελώς να αποδώσει τα εύσημα στον Σαρκοζί για την επιτυχία του στο «ντεμπά» -την τηλεμαχία- των δυόμισι ωρών το βράδυ της περασμένης Πέμπτης. Ο υπότιτλος της Figaro ήταν εξίσου «ψυχρός», «αντικειμενικός»: «Σε κλίμα έντασης, οι δύο υποψήφιοι πρότειναν δύο διαφορετικά προγράμματα για τη γαλλική κοινωνία», έγραφε.Η εφημερίδα, λοιπόν, που παραδοσιακά εκφράζει επισήμως τη γαλλική Δεξιά, είναι συγκρατημένα επιφυλακτική για την προοπτική νίκης του Σαρκοζί. Μήπως αυτό δεν επιβεβαιώνει μόνο την τάση των δημοσκοπήσεων που δίνουν στον σοσιαλιστή υποψήφιο προβάδισμα έξι ώς και δέκα μονάδων, αλλά και την πρόθεση των Γάλλων για αλλαγή, όπως αυτή διεφάνη ήδη από τον πρώτο γύρο των εκλογών της 22ας Απριλίου, όταν ο Ολάντ κέρδισε με μικρή έστω διαφορά τον Γάλλο πρόεδρο;Συμβιβασμένος με την πιθανή εκλογή του Φρανσουά Ολάντ εμφανίστηκε και ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος την Παρασκευή είπε ότι «όποιος εκλέγεται σε ένα νέο αξίωμα πρέπει να είναι σε θέση να σώσει τα προσχήματα. Γι' αυτό θα συζητήσουμε το δημοσιονομικό σύμφωνο με τον κύριο Ολάντ σε πολύ φιλικό τόνο, αλλά δεν θα αλλάξουμε τις αρχές μας».Ο σοσιαλιστής υποψήφιος διαφέρει από τον Νικολά Σαρκοζί όχι μόνο ως προς τη στάση απέναντι στη Γερμανία, αλλά και σε σειρά ζητημάτων που αφορούν την οικονομία, τη μετανάστευση, τον δημόσιο τομέα. Και η αντιπαράθεσή τους, το βράδυ της περασμένης Πέμπτης, ήταν άκρως διαφωτιστική επειδή κατέδειξε αυτό ακριβώς: ότι στη Γαλλία, τη χώρα-πυλώνα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, εξακολουθούν να διατυπώνονται όροι όπως Αριστερά και Δεξιά, όροι που από χρόνια, όπως έχει συχνά λεχθεί, έχουν χάσει το νόημά τους.Στην τηλεμαχία ο Σαρκοζί επιχείρησε να εμφανιστεί ως ο σωτήρας της Ευρώπης. «Εμείς -ο ίδιος και η Γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ- σώσαμε την Ελλάδα από τον αφανισμό», είπε χαρακτηριστικά, ενώ τάχθηκε υπέρ του γερμανικού μοντέλου ανάπτυξης, υποστηρίζοντας παράλληλα ότι η Ευρώπη έχει υπερβεί την κρίση. Αντιθέτως, για τον Ολάντ η κρίση για την Ευρώπη κάθε άλλο παρά έχει τελειώσει. Η κρίση θα ενταθεί, υποστηρίζει ο σοσιαλιστής υποψήφιος, αν η λιτότητα γενικευθεί και «δεν είναι αυτό που επιδιώκω». Για τον Ολάντ, λιτότητα δίχως ανάπτυξη ισοδυναμεί με βύθιση της Γαλλίας και της Ευρώπης σε χειρότερη ύφεση.Η οικονομία δεν είναι το μόνο ζήτημα στο οποίο οι δύο υποψήφιοι διαφωνούν. Το καυτό θέμα της μετανάστευσης που απασχολεί τόσο τη Γαλλία όσο και την Ευρώπη καταδεικνύει τις διαφορετικές τους προσεγγίσεις. Ο Σαρκοζί τάσσεται ακόμη και υπέρ της προσωρινής άρσης της Συνθήκης Σένγκεν, σε περίπτωση που τα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης δεν φυλάσσονται ικανοποιητικά, ενώ κατά την άποψή του η Γαλλία δεν μπορεί να ενσωματώσει τους μετανάστες γιατί ο αριθμός τους είναι πλέον πολύ μεγάλος. Στον αντίποδα, για τον Ολάντ το πρόβλημα δεν είναι όλοι οι μετανάστες αλλά οι μετανάστες που είναι παράνομοι. Και για να ενισχύσει το επιχείρημά του ότι οι μετανάστες συλλήβδην δεν αποτελούν πρόβλημα, τάσσεται υπέρ της ψήφου των νόμιμων μεταναστών σε τοπικές εκλογές.Και όπως σημείωσε ο Αλέν Ντιαμέλ, στην αριστερών αποχρώσεων εφημερίδα Liberation, αυτή η προεδρική εκλογική αναμέτρηση στη Γαλλία είναι εκλογή χωρίς ψευδαισθήσεις και χωρίς ελπίδες, με την έννοια ότι η περίοδος χάριτος των πολιτών με τον νέο πρόεδρό τους προβλέπεται να διαρκέσει ελάχιστα, διότι ο νέος ηγέτης της Γαλλίας θα βρεθεί αντιμέτωπος με τη σημαντικότερη και πιο σύνθετη κρίση που γνώρισε η χώρα στην πρόσφατη ιστορία της. Σύμφωνοι, η κρίση και σύνθετη είναι και δεν μπορεί να περιμένει. Μπορούν όμως οι Ευρωπαίοι να διατηρούν ελπίδες και έχουν σοβαρούς λόγους να θεωρούν ότι το αποτέλεσμα των σημερινών εκλογών στη Γαλλία μπορεί να αναπτερώσει τις προσδοκίες τους.